|
z dnia 10 listopada 1945 r. o zmianie i
ustalaniu imion i nazwisk.
Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r . o trybie
wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1)
- Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady
Narodowej zatwierdza, co następuje:
Przepisy ogólne.
Art. 1. (1) Obywatel polski jest uprawniony do zmiany
imienia i nazwiska w przypadkach i trybie wskazanych w
niniejszym dekrecie.
(2) Przepis ust. (1) dotyczy również osoby, nie posiadającej
żadnej przynależności państwowej (bezpaństwowca), jeżeli ma
miejsce zamieszkania: na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2. (1) Władzą orzekającą w sprawie zmiany nazwisk jest
władza administracji ogólnej II instancji.
(2) Minister
Administracji Publicznej może sobie zastrzec w drodze
rozporządzenia orzekanie o zmianie na obszarze całego
Państwa lub niektórych województw, na stałe lub na czas
określony, co do wszystkich spraw lub niektórych tylko
kategorii (typów) zmian.
(3) W sprawach, dotyczących zmian, o których mowa (w art. 3
ust. (2) pkt. 2), właściwa władza (ust. (1) lub (2) -orzeka
po zasięgnięciu opinii Ministra Obrony Narodowej, który może
prawo udzielania opinii przekazać dowódcom okręgów
wojskowych.
(4) Jeżeli zmiana nazwiska ogranicza się do przystosowania
jego zniekształconej pisowni do zasad pisowni polskiej,
właściwą do orzekania jest władza administracji, ogólnej I
instancji.
(5) Władzą orzekającą w sprawie zmiany imion jest władza
administracji ogólnej I instancji. Ministrowi Administracji
Publicznej przysługują również w tym zakresie uprawnienia
przewidziane w ust. (2), przy czym władny jest również
zastrzec tę właściwość na rzecz władz administracji ogólnej
II instancji.
(6) Władza administracji ogólnej II instancji ustala
nazwisko w przypadkach, przewidywanych wart. 12. Przepisy
ust. (2) i (4) mają odpowiednie zastosowanie.
Zmiana nazwisk.
Art. 3. (1). Właściwa władza orzeknie o zmianie nazwiska
zgodnie z wnioskiem strony, jeżeli zachodzi ku temu ważna
przyczyna.
(2) W szczególności ważna przyczyna zachodzi, gdy ubiegający
się o zmianę:
1) nosi nazwisko hańbiące albo ośmieszające lub nielicujące
z godnością człowieka,
2) w okresie czasu od dnia 1 września 1939 r. do dnia 9 maja
1945 r. przybrane imię nazwisko (pseudonim wojskowy),
pełniąc służbę w Wojsku Polskim, armii sprzymierzonej,
polskiej formacji wojskowej, oddziale partyzanckim
niepodległościowo-demokratycznym, grupie bojowej organizacji
niepodległościowo· demokratycznej, prowadzącej walkę z
najeźdźcą niemieckim, i wypełniał gorliwie swe obowiązki,
3) przybrał inne nazwisko (pseudonim konspiracyjny) w
związku z udziałem w podziemnej walce z najeźdźcą
niemieckim.
4) używał innego nazwiska (pseudonimu osłaniającego) celem
uchronienia się przed aktami gwałtu najeźdźcy niemieckiego
lub jego popleczników,
5) nosi nazwisko o brzmieniu niepolskim,
6) nosi nazwisko, które ma formę imienia,
(3) nowe nazwisko zastępuje dotychczasowe. W przypadkach
wymienionych w ust. (2) pkt. 2, 3, 4, na wniosek strony
nazwisko dotychczasowe pozostanie obok nowego na pierwszym
lub drugim miejscu.
Art. 4. (1) Podanie o zmianę nazwiska winno być zgłoszone do
władzy administracji ogólnej l instancji; w której okręgu
petent ma miejsce zamieszkania. Jeżeli petent nie posiada na
obszarze Rzeczypospolitej miejsca zamieszkania, właściwą
jest władza ostatniego miejsca zamieszkania w kraju, a jeśli
tego brak - właściwą władzę wyznacza Minister Administracji
Publicznej.
(2) Jeśli kilku członków tej samej rodziny wnosi podanie o
identyczną zmianę nazwiska, może ono być wniesione, do
którejkolwiek władzy spośród tych, które są właściwe do
przyjęcia jednego z podań.
Art. 5. Ministrowie Administracji
Publicznej i Sprawiedliwości ustalą w rozporządzeniu
wykonawczym, jaki organ - opieki społecznej może wnosić w
imieniu dzieci - nieznanych rodziców oraz dzieci
opuszczonych podanie o zmianę nazwiska.
Art. 6. (1) Władza administracji ogólnej I instancji
przeprowadza postępowanie wyjaśniające, w szczególności
ustali, z jakich pobudek strona ubiega się o zmianę
nazwiska.
(2) Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego, prośba wraz
z wynikiem tegoż będzie odesłana władzy orzekającej art: 2
ust. (1) - (3), chyba że władza administracji ogólnej
instancji jest władzą orzekającą w .sprawie. art; 2 ust.
(4).
Art. 7. Władza odmówi zmiany nazwiska: a) jeżeli strona
ubiega się o nazwisko historyczne lub wsławione na polu
kultury, działalności politycznej, społecznej lub wojskowej,
b) gdy zachodzi uzasadniona obawa, że strona ubiega się o
zmianę nazwiska w zamiarze ułatwienia sobie działalności,
przestępczej o uprawiania nieuczciwej konkurencji lub też w
zamiarze uchylenia się od odpowiedzialności cywilnej lub
karnej.
Art. 8. (1) Zmiana nazwiska rozciąga się na żonę osoby,
której nazwisko ulega zmianie chyba, że na zmianę się nie
zgodzi.
(2) Zmiana nazwiska rozciąga się na niepełnoletnie dzieci
strony noszącej to samo nazwisko i na niepełnoletnie dzieci
przysposobione.
Art. 9. (1) Władza orzekająca (art. 2) zarządza wpisanie
zmiany nazwiska do ksiąg urodzeń i małżeństw na marginesie
aktu stanu cywilnego, a także zawiadamia właściwe według
miejsca zamieszkania i pobytu danej osoby władze, prowadzące
ewidencję ludności i ewidencję wojskową, oraz władzę
skarbową, ponadto zaś władzę prowadzącą rejestr karny.
(2) Władza orzekająca (art. 2) poda o zarządzonej zmianie -
nazwiska do publicznej wiadomości na koszt osoby
zainteresowanej w drodze ogłoszenia w poczytnym piśmie
miejscowym.
(3) Władza orzekająca zaniecha zarządzenia wpisu,
zawiadomienia i ogłoszeń przewidzianych w ust. (1) i (2),
jeżeli za tym przemawiają ważne powody.
Zmiana imion.
Art. 10. (1) Art. 3 ust. (1) i (3), Art.
46, 7 pkt b) i 9. mają zastosowanie do zmiany imion.
(2) Ważna przyczyna zachodzi w szczególności, gdy imię osoby
ubiegającej się o zmianę;
1) wykazuje cechy, przewidziane
wart. 3 ust. (2) pkt 1 i 5 co do nazwisk,
2) zostało przez nią przybrane w warunkach, o których mowa
wart, 3 ust. (2) pkt 2, 3, 4,
3) jest imieniem zdrobniałym, które nie usamodzielniło się,
4) jest imieniem, które stanowi neologizm i nie weszło do
zasobu imion używanych,
5) jest imieniem będącym z istoty swej nazwiskiem,
(3) Jeżeli zmiana imienia następuje równocześnie ze zmianą
nazwiska, zezwolenia udziela władza, wskazana w art. 2 ust .
(1)- (4).
Przepisy szczególne o niektórych pseudonimach.
Art. 11. (1) Osoby, o których mowa w art. 3 ust. (2) pkt :1,
3 i 4 mogą złożyć prośbę o zmianę nazwiska, bądź, imienia i
nazwiska najpóźniej do dnia 31 grudnia 1947 r.
(2) Osoby, które nie skorzystają z uprawnienia,
przewidzianego w ust. (1), obowiązane są do złożenia: wobec
władz administracji ogólnej I instancji oświadczenia o
powrocie do swych dotychczasowych imion i nazwisk i do
udowodnienia swej tożsamości. Władza administracji ogólnej I
instancji wyda decyzję ustalającą tożsamość.
(3) Osoby, które złożyły prośbę w terminie przewidzianym w
ust. (1), mogą nadal używać pseudonimu do czasu prawomocnego
ukończenia postępowania w sprawie. Władza przyjmująca
podanie (art. 4) wyda petentowi stosowne zaświadczenie.
(4) Zstępni nieżyjących żołnierzy lub uczestników akcji
konspiracyjnej, wymienionych w art. 3, ust. (2) pkt 2 i 3
mają prawo do zmiany nazwiska na pseudonim wojskowy lub
konspiracyjny, przybrany przez ich zmarłych wstępnych,
stosownie do przepisu art: 3 ust. (2) pkt 2) i 3).
Ustalanie nazwisk.
Art. 12. (1) Jeżeli zachodzą wątpliwości co do brzmienia lub
pisowni nazwiska obywatela polskiego lub osoby, nie
posiadającej żadnej przynależności państwowej
(bezpaństwowca), zamieszkałej lub mającej miejsce pobytu na
obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, władza wskazana w art. 1
ust. (6), może ustalić nazwisko na żądanie zainteresowanego
„lub z urzędu, przy czym orzeczenie takie ma moc,
powszechnie obowiązującą”. Przepisy art. 4, 6, 8 i 9 mają
odpowiednie zastosowanie.
(2) Gdy w postępowaniu wszczętym na wniosek zainteresowanego
decyzja zależy od rozstrzygnięcia pytania wstępnego z
dziedziny prawa familijnego, władza orzekająca art. 2 ust.
(6), może zawiesić postępowanie na wniosek lub z urzędu i
odesłać wnioskodawcę na drogę sądową celem wyjednania
rozstrzygnięcia tego pytania wstępnego.
(3) Gdy przedmiotem postępowania sądowego jest prawo do
używania nazwiska, postępowanie to ulega zawieszeniu na
żądanie władzy orzekającej art. 2 ust. (6), do czasu
ustalenia nazwiska stosownie do przepisu ust. (1).
NNadawanie imion i nazwisk.
Art. 13. Dzieciom nieznanych rodziców i osobom dorosłym
niewiadomego pochodzenia nadaje nazwisko władza, wymieniona
w art. 2 ust. (1), imię zaś władza; wymieniona w art. 2 ust.
(5).
Dekret - PDF
NAZWISKA ALFABETYCZNIE
Wybór ze źródeł własnych, krajowych, zagranicznych, polskich, żydowskich i in., utajnionych i jawnych, na poważnie i z humorem.
- Wielka Encyklopedia Żydów
Leszka Bubla. Wystarczy tylko przejść się po trudnych nawet do zliczenia różnych festiwalach, wystawach, przeglądach i pokazach filmów, targach książek, odczytach i prelekcjach i zebrać pięknie wydane foldery, także z notkami biograficznymi. [...]
- Dekret
z dnia 10 listopada 1945 r. o zmianie i ustalaniu imion i nazwisk. [...]
- Jak Berman konspirował Żydów w Polsce...
Dnia 10.11.45 roku KRN wydała Dekret, który pozwalał w sposób ściśle tajny na masową skale zmieniać nazwiska. [...]
- Jak łatwo było zostać Polakiem
W 1948 rok Konsulat RP w Rzymie alarmował Ministerstwo Administracji Publicznej... Żydzi w Zarządzie Miasta Krakowa masowo fałszują potwierdzenia polskiego obywatelstwa. [...]
- List nr. 1-16
|